Wetenschappers Wageningen University & Research en UMC Utrecht bundelen krachten

UMC Utrecht treedt toe tot Alliantie Voeding in de Zorg
UMC Utrecht heeft zich in 2023 aangesloten bij de Alliantie Voeding in de Zorg. Ziekenhuis Gelderse Vallei, Wageningen University & Research en Rijnstate maakten al onderdeel uit van de alliantie. De vier partners werkten de afgelopen jaren al samen aan meerdere thema’s in de Regio Deal Foodvalley. Met de toetreding van dit grote academische ziekenhuis versterkt de alliantie haar netwerk en innovatiekracht, en groeien de mogelijk-heden voor grootschaliger onderzoek. De Alliantie Voeding in de Zorg heeft zich tot doel gesteld om wetenschappelijke inzichten over voeding en bewegen persoonlijk toepasbaar te maken in de zorg, nationaal
en internationaal.
Urgentie
“De Regio Deal Foodvalley heeft een hele mooie langdurige samenwerking opgeleverd. Die is niet over nu de deal over is”, besluit Wesselink. “Sowieso blijft de samenvoeging van de twee grote studies vruchten afwerpen. Het biedt mogelijkheid om nog heel veel zaken breder en dieper te onderzoeken. We hopen dat we ook meer kunnen samenwerken met andere grote Europese studies. Daarnaast was de Regio Deal Foodvalley een mooie opstart voor onderzoek onder kinderen met kanker, dat we in samenwerking doen met het Prinses Máxima Centrum. We volgen nu honderd kinderen, maar we hebben subsidie gekregen van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds om dit uit te breiden naar vijfhonderd kinderen. Dat is prachtig, want we weten nog niet veel over hoe de effecten van gezonde voeding en leefstijl bij en na kinderkanker gaan uitpakken op latere leeftijd.” De urgentie van onderzoek zal altijd blijven, zo concludeert ze. “We weten steeds meer. Maar daardoor komen we er ook achter hoeveel we nog níet weten.”
Prioriteit
Daarnaast noemen Wesselink en Smit de introductie van zogenaamde leefstijlloketten in het ziekenhuis een goede ontwikkeling. Ziekenhuis Gelderse Vallei en UMC Utrecht werken daar al een tijdje mee. Ze zijn bedoeld als preventie, maar ook om beter om te gaan met een ziekte. Patiënten kunnen er terecht voor advies of kunnen worden doorverwezen naar een diëtist of fysiotherapeut als dat nodig is. De afgelopen jaren is er in ziekenhuizen steeds meer aandacht voor voeding en beweging, constateert Smit. “Het is goed als artsen of verpleegkundigen hier aandacht voor hebben in hun spreekkamers, zodat elke patiënt geïnformeerd wordt over het belang van een gezonde leefstijl. Tijd en prioriteit speelt daar ook een rol in, want een arts moet een hoop vertellen in twintig minuten. Daarom is het zaak dat we onze wetenschappelijke kennis over voeding niet alleen vertalen naar patiënten, maar ook naar professionals.”
Praktijk
Vanaf het begin van een onderzoek tot aan de implementatie in de praktijk wordt er regelmatig gebrainstormd. Het zijn niet alleen verschillende wetenschappers die om tafel zitten, ze nemen elk ook hun organisatiecultuur mee. Dat is een meerwaarde, vindt Karel Smit. Na zijn promotietraject heeft hij zijn opleiding tot internist hervat. “Je bent gewend om op een bepaalde manier te werken. Nu krijg je opeens vragen over iets wat jij en je collega’s altijd heel vanzelfsprekend vonden. Dat dwingt je tot kritisch nadenken. Daar wordt je onderzoek beter van.” Het voordeel van samenwerking binnen de Alliantie Voeding in de Zorg is dat de lijnen met de juiste mensen in UMC Utrecht, Ziekenhuis Gelderse Vallei of Rijnstate heel kort zijn, vindt Wesselink. “In bijvoorbeeld het XtraFit-programma zie je direct hoe wetenschappelijke kennis wordt toegepast in de praktijk. Patiënten met een diagnose dikkedarmkanker krijgen eerst een voedings- en bewegingsprogramma aangeboden, waardoor ze sterker de operatie ingaan. Dat is nu bij ongeveer driehonderd patiënten binnen het Ziekenhuis Gelderse Vallei gebeurd en het wordt uitgebreid naar meer ziekenhuizen. De uitkomsten daarvan zijn weer heel waardevol voor ons voedingswetenschappers.”
Het gaat om de COLON-studie van Wageningen University & Research (WUR) en de PLCRC-studie waar vanuit Universitair Medisch Centrum (UMC) Utrecht gebruik van wordt gemaakt, zo legt Vera Wesselink uit. Zij is onderzoekster en coördinator van het werkpakket Patiënten met kanker in de Regio Deal Foodvalley. Aan die studies doen landelijk heel veel ziekenhuizen mee, en patiënten met alle stadia van darm-kanker kunnen meedoen. Het voordeel van de samenvoeging is dat de totale studiepopulatie veel groter wordt en dat leidt tot veel nauwkeurigere conclusies over de verbanden tussen leefstijl en het ziekteverloop van darmkanker.
“Maar de samenwerking zit niet alleen in het delen van data”, zegt Wesselink. “Het gaat veel meer over het uitwisselen van ideeën en met elkaar meedenken vanuit de verschillende achtergronden. Dat voorkomt tunnelvisie. Zo kijkt Karel Smit vanuit medisch perspectief net iets anders naar voedings-vraagstukken dan wij als voedingswetenschappers doen. Misschien zijn sommige bevindingen die wij doen niet zo toepasbaar in een ziekenhuis. Het is goed om dat al vroeg in het onderzoek te weten. Dan kunnen we het nog aanpassen.”

Een mooi voorbeeld van 1 + 1 = 3 is te zien in de samenwerking om wetenschappelijke kennis over gezonde voeding te implementeren in de zorg. Dankzij de Regio Deal Foodvalley was het mogelijk om een project op te starten om twee grote studies naar leefstijl van patiënten met dikkedarmkanker samen te voegen. Zo kwamen voedingswetenschapper Vera Wesselink van WUR en arts-onderzoeker Karel Smit van UMC Utrecht nauw samen te werken. Het verbeterde de kwaliteit van onderzoek.
Wetenschappers Wageningen University & Research en UMC Utrecht bundelen krachten

Urgentie
UMC Utrecht treedt toe tot Alliantie Voeding in de Zorg
UMC Utrecht heeft zich in 2023 aangesloten bij de Alliantie Voeding in de Zorg. Ziekenhuis Gelderse Vallei, Wageningen University & Research en Rijnstate maakten al onderdeel uit van de alliantie. De vier partners werkten de afgelopen jaren al samen aan meerdere thema’s in de Regio Deal Foodvalley. Met de toetreding van dit grote academische ziekenhuis versterkt de alliantie haar netwerk en innovatiekracht, en groeien de mogelijk-heden voor grootschaliger onderzoek. De Alliantie Voeding in de Zorg heeft zich tot doel gesteld om wetenschappelijke inzichten over voeding en bewegen persoonlijk toepasbaar te maken in de zorg, nationaal
en internationaal.
“De Regio Deal Foodvalley heeft een hele mooie langdurige samenwerking opgeleverd. Die is niet over nu de deal over is”, besluit Wesselink. “Sowieso blijft de samenvoeging van de twee grote studies vruchten afwerpen. Het biedt mogelijkheid om nog heel veel zaken breder en dieper te onderzoeken. We hopen dat we ook meer kunnen samenwerken met andere grote Europese studies. Daarnaast was de Regio Deal Foodvalley een mooie opstart voor onderzoek onder kinderen met kanker, dat we in samenwerking doen met het Prinses Máxima Centrum. We volgen nu honderd kinderen, maar we hebben subsidie gekregen van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds om dit uit te breiden naar vijfhonderd kinderen. Dat is prachtig, want we weten nog niet veel over hoe de effecten van gezonde voeding en leefstijl bij en na kinderkanker gaan uitpakken op latere leeftijd.” De urgentie van onderzoek zal altijd blijven, zo concludeert ze. “We weten steeds meer. Maar daardoor komen we er ook achter hoeveel we nog níet weten.”

Prioriteit
Daarnaast noemen Wesselink en Smit de introductie van zogenaamde leefstijlloketten in het ziekenhuis een goede ontwikkeling. Ziekenhuis Gelderse Vallei en UMC Utrecht werken daar al een tijdje mee. Ze zijn bedoeld als preventie, maar ook om beter om te gaan met een ziekte. Patiënten kunnen er terecht voor advies of kunnen worden doorverwezen naar een diëtist of fysiotherapeut als dat nodig is. De afgelopen jaren is er in ziekenhuizen steeds meer aandacht voor voeding en beweging, constateert Smit. “Het is goed als artsen of verpleegkundigen hier aandacht voor hebben in hun spreekkamers, zodat elke patiënt geïnformeerd wordt over het belang van een gezonde leefstijl. Tijd en prioriteit speelt daar ook een rol in, want een arts moet een hoop vertellen in twintig minuten. Daarom is het zaak dat we onze wetenschappelijke kennis over voeding niet alleen vertalen naar patiënten, maar ook naar professionals.”
Praktijk
Vanaf het begin van een onderzoek tot aan de implementatie in de praktijk wordt er regelmatig gebrainstormd. Het zijn niet alleen verschillende wetenschappers die om tafel zitten, ze nemen elk ook hun organisatiecultuur mee. Dat is een meerwaarde, vindt Karel Smit. Na zijn promotietraject heeft hij zijn opleiding tot internist hervat. “Je bent gewend om op een bepaalde manier te werken. Nu krijg je opeens vragen over iets wat jij en je collega’s altijd heel vanzelfsprekend vonden. Dat dwingt je tot kritisch nadenken. Daar wordt je onderzoek beter van.” Het voordeel van samenwerking binnen de Alliantie Voeding in de Zorg is dat de lijnen met de juiste mensen in UMC Utrecht, Ziekenhuis Gelderse Vallei of Rijnstate heel kort zijn, vindt Wesselink. “In bijvoorbeeld het XtraFit-programma zie je direct hoe wetenschappelijke kennis wordt toegepast in de praktijk. Patiënten met een diagnose dikkedarmkanker krijgen eerst een voedings- en bewegingsprogramma aangeboden, waardoor ze sterker de operatie ingaan. Dat is nu bij ongeveer driehonderd patiënten binnen het Ziekenhuis Gelderse Vallei gebeurd en het wordt uitgebreid naar meer ziekenhuizen. De uitkomsten daarvan zijn weer heel waardevol voor ons voedingswetenschappers.”
Het gaat om de COLON-studie van Wageningen University & Research (WUR) en de PLCRC-studie waar vanuit Universitair Medisch Centrum (UMC) Utrecht gebruik van wordt gemaakt, zo legt Vera Wesselink uit. Zij is onderzoekster en coördinator van het werkpakket Patiënten met kanker in de Regio Deal Foodvalley. Aan die studies doen landelijk heel veel ziekenhuizen mee, en patiënten met alle stadia van darm-kanker kunnen meedoen. Het voordeel van de samenvoeging is dat de totale studiepopulatie veel groter wordt en dat leidt tot veel nauwkeurigere conclusies over de verbanden tussen leefstijl en het ziekteverloop van darmkanker.
“Maar de samenwerking zit niet alleen in het delen van data”, zegt Wesselink. “Het gaat veel meer over het uitwisselen van ideeën en met elkaar meedenken vanuit de verschillende achtergronden. Dat voorkomt tunnelvisie. Zo kijkt Karel Smit vanuit medisch perspectief net iets anders naar voedings-vraagstukken dan wij als voedingswetenschappers doen. Misschien zijn sommige bevindingen die wij doen niet zo toepasbaar in een ziekenhuis. Het is goed om dat al vroeg in het onderzoek te weten. Dan kunnen we het nog aanpassen.”
Een mooi voorbeeld van 1 + 1 = 3 is te zien in de samenwerking om wetenschappelijke kennis over gezonde voeding te implementeren in de zorg. Dankzij de Regio Deal Foodvalley was het mogelijk om een project op te starten om twee grote studies naar leefstijl van patiënten met dikkedarmkanker samen te voegen. Zo kwamen voedingswetenschapper Vera Wesselink van WUR en arts-onderzoeker Karel Smit van UMC Utrecht nauw samen te werken. Het verbeterde de kwaliteit van onderzoek.